ଓଡ଼ିଶାରେ ସମ୍ପ୍ରତି ବର୍ଷଗୁଡିକରେ ଦୁଧ ଉତ୍ପାଦନରେ ବୃଦ୍ଧି ହେବା ସତ୍ତ୍ୱେ, ରାଜ୍ୟର 13 ଟି ଜିଲ୍ଲା ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୁର୍ବଳ ଅବସ୍ଥାରେ ଅଛନ୍ତି। ଓଡ଼ିଶା ମୂଖ୍ୟତଃ ଏକ କୃଷିନିର୍ଭର ରାଜ୍ୟ ହେଉଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ଏଠାରେ ପ୍ରତି ଜନ ଦିନକୁ ମାତ୍ର 144 ଗ୍ରାମ୍ ଦୁଧ ଉପଲବ୍ଧ ହୁଏ, ଯାହା ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଔସତ 444 ଗ୍ରାମ୍ ଓ ଆଇସିଏମଆର୍ ସୁପାରିଶ କରିଥିବା 300 ଗ୍ରାମ୍ ଠାରୁ କମ୍। 2000 ମସିହାରେ ଓଡ଼ିଶାର ଦୁଧ ଉତ୍ପାଦନ 8.75 ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ଥିଲା, ଯାହା ବଢି 2022-23 ମସିହାରେ 24 ଲକ୍ଷ ଟନ୍ ହୋଇଛି। ତଥାପି ରାଜ୍ୟର ଅନେକ ଅଞ୍ଚଳ ଅଧିକ ପ୍ରଭାବିତ ଅଛି, ବିଶେଷକରି ଦକ୍ଷିଣ ଓ ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶାର 13 ଟି ଜିଲ୍ଲାରେ ଗୋପାଳନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉପଯୁକ୍ତ ଅବସ୍ଥା ଓ ପ୍ରାପ୍ତ ସୁବିଧା ନଥିବାରୁ ଉତ୍ପାଦନ ଓ ଉପଭୋଗ ଦୁହିଁ ଦୁର୍ବଳ। ଓମ୍ଫେଡ ଓ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଏହି ଅଞ୍ଚଳଗୁଡିକୁ ଗୋବର୍ଦ୍ଧନ, ଉନ୍ନତ ପଶୁ ଚିକିତ୍ସା ସୁବିଧା, ଓ ଉତ୍ସାହବାର୍ଦ୍ଧକ ନୀତି ମାଧ୍ୟମରେ ଉନ୍ନତ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି। ଏହା ଅନ୍ତର୍ଗତ ଗାଁରେ ମିନି ଡେୟରୀ, ପଶୁ ଚିକିତ୍ସା କେନ୍ଦ୍ର ଓ ଶୀତ ଶୃଂଖଳ ବ୍ୟବସ୍ଥା ବିକାଶ ପାଇଁ ଯୋଜନା ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି।